Zrównoważona dieta – Czyli czym są antyoksydanty?

Antyoksydanty to słowo, które coraz częściej pojawia się w prasie, telewizji czy na przykład w trakcie wykładów na kursach zdrowego żywienia. Dlaczego antyoksydanty, czyli przeciwutleniacze, są tak ważne?

Szkodliwe działanie substancji utleniających

Tak naprawdę rzadko kiedy pamiętamy o tym, że życiodajny tlen może w naszym organizmie zdziałać dużo złego. Tlen także staje się przyczyną uszkodzenia komórek. Warto wiedzieć, że w wyniku procesu utleniania w naszym ciele powstają wolne rodniki, które, gdy występują w nadmiarze, przyspieszają procesy starzenia się oraz sprzyjają wielu poważnym chorobom, wśród których są nowotwory. Na szczęście można neutralizować działanie wolnych rodników – skuteczną bronią przeciw nim są antyoksydanty, czyli związki chemiczne, których nie brakuje w zrównoważonej diecie.

Antyoksydanty to zarówno witaminy czy minerały, jak i enzymy, które są wytwarzane przez nasz organizm. Działają one w momencie, gdy w ciele zachodzi stres oksydacyjny wywołany wolnymi rodnikami. Kiedy zachodzi ten proces? Otóż osoby prowadzące niezdrowy tryb życia, nie wysypiające się, często doświadczające stresu, czy nadużywające alkoholu, są szczególnie narażone na stres oksydacyjny. Niestety trudno jest się uchronić przed wolnymi rodnikami i stresem oksydacyjnym, nawet, gdy staramy się prowadzić zdrowy tryb życia, ponieważ także zanieczyszczone środowisko jest odpowiedzialne za ich powstawanie. Pamiętajmy, że wolne rodniki szybko wyrządzają szkody, ponieważ czas ich aktywności jest krótki.

Gdzie szukać antyoksydantów?

Jak już wspomniano, niektóre przeciwutleniacze są wytwarzane przez nasz organizm – są to antyoksydanty endogenne. Wśród nich trzeba wymienić melatoninę, estrogen czy na przykład kwas moczowy. Niektóre przeciwutleniacze, takie jak koenzym Q10, miedź czy selen, są produkowane przez organizm, ale także mogą być dostarczane z zewnątrz. Przeciwutleniacze, które organizm przyjmuje z zewnątrz, to tak zwane antyoksydanty egzogenne. Najbardziej znanym jest chyba witamina C, a także witamina A i E oraz beta karoten i polifenole.

Wielu lekarzy odradza zażywania suplementów diety mających uzupełniać organizm w antyoksydanty. Najłatwiej zatem wzbogacić swoje menu w oleje roślinne, orzechy, kiełki, morskie ryby, a także nasiona roślin strączkowych. W celu ochrony przed wolnymi rodnikami warto spożywać też dynię, marchewkę, szpinak, natkę pietruszki, czerwoną paprykę, pomidory oraz warzywa kapustne. Nie można też zapomnieć o owocach takich jak mango, porzeczki, kiwi czy jagody. Antyutleniaczy nie brakuje w czerwonym winie – pamiętajmy jednak, by pić je w niewielkich ilościach i wybierać tylko te dobre gatunkowo. Bardzo dużo się mówi i antyoksydacyjnych właściwościach zielonej herbaty i kawy.

Dbając o obecność antyoksydantów w organizmie, możemy obronić się przed nowotworami, a także cukrzycą, astmą, chorobami układu krążenia, zatroszczymy się też o to, by dłużej wyglądać i czuć się młodo. Oczywiście trzeba pamiętać, że nie można przesadzić z ilością przeciwutleniaczy – jednak ich nadmiar w organizmie jest możliwy niemal tylko w sytuacji, gdy spożywamy w dużej ilości suplementy diety kupione w aptece.

Autor artykułu
Artykuł powstał przy współpracy z magazynem medicineMAG portalem medyczny z artykułami i radami na temat medycyny i zdrowia.