Dzisiaj (14.11.2014r) obchodzimy Światowy Dzień Walki z Cukrzycą. To święto obchodzone jest od 1991 roku. Zostało ustanowione przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) oraz Międzynarodową Federację ds. Cukrzycy (IDF) w celu zwiększenia świadomości społeczeństwa na temat tej choroby. W Polsce na to zaburzenie metaboliczne choruje już ok. 3 mln ludzi, z czego 90% choruje na cukrzycę typu 2, która ściśle jest związana z dietą i siedzącym trybem życia.
Działania tej akcji głównie opierają się na edukacji, ponieważ wiedza na temat choroby, jej przebiegu i powikłań pozwala zrozumieć choremu zasady leczenia jak i samą istotę choroby. Edukacja jednak nie dotyczy samej osoby chorej, ale również całej jego rodziny i bliskiego otoczenia.
Profilaktyka i zapobieganie cukrzycy
Jako że dzisiaj mowa o walce z cukrzycą, warto przestrzegać pewnych zasad, by nie dopuścić do jej rozwoju.
1. Profilaktykę przez zachorowaniem na cukrzycę typu 2 powinny przede wszystkich stosować osoby znajdujące się w grupie ryzyka rozwoju tego schorzenia ( czyli kobiety po przebytej cukrzycy ciążowej, kobiety które urodziły dziecko ważące powyżej 4kg, osoby z otyłością i nadwagą, małą aktywnością fizyczną, występującą cukrzycą w rodzinie oraz te osoby, u których we wcześniejszych badaniach stwierdzono stan przedcukrzycowy).
2. Ważne jest zatem :
– dążenie do utrzymania prawidłowej masy ciała,
– stała kontrola ciśnienia tętniczego krwi,
– regularna aktywność fizyczna.
3. Kluczowym działaniem w zapobieganiu rozwoju cukrzycy jest odpowiednia dieta. Prawidłowe odżywianie powinno być dostosowane do aktualnych potrzeb organizmu, nie przekraczających oczywiście zalecanych norm spożycia poszczególnych składników odżywczych. Przede wszystkich należy unikać spożywania w nadmiarze cukrów prostych o wysokim indeksie glikemicznym oraz tłuszczów (zwłaszcza zwierzęcych – tłuste mięso, wędliny, podroby).
4. Należy kontrolować poziom cukru we krwi na czczo i po posiłkach lub wykonać specjalistyczny test tolerancji glukoz, który będzie mógł posłużyć do wczesnego wykrycia cukrzycy zanim wystąpią właściwe i swoiste objawy.
5. Przy występującej już cukrzycy bardzo ważne jest zaprzestanie palenia tytoniu, ponieważ jest on czynnikiem ryzyka rozwoju chorób sercowo-naczyniowych.
6. Ważna jest prewencja oraz wczesne wykrywanie cukrzycy, w celu szybkiego wprowadzenia odpowiedniego leczenia. Znacznie poprawi to komfort życia osoby chorej oraz zapobiegnie powstawaniu szeregu innych chorób towarzyszących temu zaburzeniu. Do objawów cukrzycy należą: nawracające częste infekcje, ciągłe zmęczenie, osłabienie, wzmożone pragnienie oraz częste oddawanie moczu.
Mogą pojawić się również zaparcia, swędzenie czy suchość skóry, duży apetyt, szybka utrata masy ciała oraz kłopoty z koncentracją.
Objawy te zazwyczaj rozwijają się bardzo szybko u osób z cukrzycą typu 1, a znacznie wolniej w cukrzycy typu 2.
Jeżeli chodzi o cukrzycę typu 1, nie ma jeszcze sposobu na zapobieganie rozwoju tego schorzenia, dlatego nie ma również badań przesiewowych w tym kierunku. U tych osób prowadzone są działania profilaktyczne wtórne w celu zapobiegania powikłaniom choroby.
Podsumowując
Ważne jest prowadzenie profilaktyki w celu wcześniejszego wykrywania cukrzycy.
Ważne jest również, aby nie dopuścić do pojawienia się tego schorzenia. Warto w tym celu zadbać o prawidłową dietę, odpowiednią aktywność fizyczną oraz prowadzenie zdrowego stylu życia. Badaj regularnie poziom cukru. Jeżeli jesteś już chory/a na cukrzycę, pamiętaj o częstym kontakcie z lekarzem diabetologiem, pielęgniarką. Zadbaj również o zdrowy tryb życia i dostosowanie dawek insuliny do swoich potrzeb.
Nie daj się cukrzycy i ciesz się życiem!
Autor: Urszula Jaczewska, dietetyk
