Salon Włoski w Ogrodzie Branickich w Białymstoku, znany także jako Pawilon Włoski, po niemal dwóch wiekach odzyskał swój pierwotny wystrój rzeźbiarski.
Wpisany do rejestru zabytków w 1966 roku, został odrestaurowany na podstawie projektu z końca lat 30. XVIII wieku, zatytułowanego „Elevation du Salon à l’Italiéne a Białystok”.
Proces przygotowania koncepcji, projektu i wykonania 14 rzeźb trwał 26 miesięcy, a jego koszt wyniósł ponad 1,35 mln złotych. Na podstawie jedynego dostępnego źródła ikonograficznego ks. dr Jan Nieciecki, po latach badań naukowych, odtworzył ikonograficzny program Salonu Włoskiego. Według jego ustaleń, kompozycja rzeźb symbolizuje ideowy program gloryfikujący Jana Klemensa Branickiego, nawiązując do mitu o powrocie złotego wieku za czasów Oktawiana Augusta. Wyniki swoich badań ks. Nieciecki opisał w książce „Sic itur ad astra. Apoteoza Jana Klemensa Branickiego w programie ideowym ogrodu pałacowego w Białymstoku. Część pierwsza 1735-1746”, wydanej przez Miasto Białystok w 2022 roku.
Zespół rzeźb składa się z 14 elementów. Na attyce znajduje się 10 rzeźb – 6 waz ozdobionych rogami obfitości oraz 4 figury mitologiczne przedstawiające Saturna, Apolla, Astreę i Jowisza. Dodatkowo na ścianach Salonu umieszczono popiersia historycznych postaci: Eneasza, Oktawiana Augusta, Julii i Juliusza Cezara.
Aby nie obciążać konstrukcji budynku, rzeźby wykonano z żywicy epoksydowej, choć w XVIII wieku były one drewniane. Twórcą rzeźb jest Lyubomir Grigorov z Sofii, a za projekt całości i sposób montażu odpowiadał architekt Czawdar Todorow z Warszawy.
Źródło: www.bialystok.pl
Zdjęcia: Marcin Jakowiak
