Uciążliwa choroba, która dotyka najmniejszych, w Polsce co piąte dziecko – Atopowe Zapalenie Skóry (AZS). Kiedy się pojawi, cierpi nie tylko niemowlak, ale cała rodzina. Przykre objawy, między innymi swędzenie, nie daje spać ani dziecku, ani rodzicom.
Przyczyny i objawy
Przebieg choroby może być bardzo zróżnicowany, cechą wspólną Atopowego Zapalenia Skóry jest suchość powłok skórnych i uporczywy świąd. Choroba pojawia się zazwyczaj w wieku niemowlęcym, a trwa do około 5 roku życia, zanika w okresie dojrzewania. Jednak może powrócić w wieku dojrzałym, około 35 roku życia.
AZS jest chorobą zapalną, o charakterze przewlekłym, czasem nawracającym. Pojawiają się czerwone krostki, szczególnie na zgięciach łokci i kolan oraz za uszami. Na skórze mogą wystąpić czerwone, suche plamy, z łuszczącym się naskórkiem. U niektórych małych pacjentów występują ropne krosty, a wszystkim objawom towarzyszy świąd. Małe dziecko jest niespokojne, rozdrażnione i nieustannie cierpi.
Przyczyny Atopowego Zapalenia Skóry u dzieci nie są do końca poznane, cały czas prowadzone są badania. Prawdopodobnie chorobę wywołuje zestaw czynników, które prowadzą do alergii. Działają też czynniki prowokujące, takie jak alergeny np. mleko, czekolada, jajka; narażenie na stres, przebyte infekcje czy chemiczne substancje drażniące zawarte w kosmetykach, proszkach do prania czy pożywieniu. Rozważaną przez lekarzy przyczyną jest nieprawidłowa reakcja układu immunologicznego, czyli zbyt duża ilość przeciwciał klasy IgE, które atakują komórki, które nieprawidłowo uzna za wrogie.
Pielęgnacja skóry
W trakcie choroby bardzo ważna jest prawidłowa pielęgnacja skóry niemowlaka, tak, aby jak najbardziej zredukować uciążliwy świąd i zminimalizować przykre objawy. Najważniejsze jest zmniejszenie suchości skóry. Można do tego wykorzystać emolienty, które natłuszczają naskórek, zabezpieczają go przed utratą wody. Natłuszczanie warto powtarzać kilka razy dziennie, po kąpieli.
Z otoczenia niemowlaka warto wyeliminować preparaty, które mogą dodatkowo podrażniać jego skórę – środki chemiczne, kosmetyki z konserwantami i barwnikami, pokarmy zawierające alergeny, tkaniny syntetyczne, do których barwienia używa się środków chemicznych. Ważne jest odpowiednie nawilżanie powietrza w pokoju dziecka oraz duża ostrożność w rozszerzaniu diety. Najlepsze będą pokarmy ekologiczne, zdrowe, pochodzące ze sprawdzonych źródeł. Wprowadzajmy pokarmy stopniowo, małymi partiami, zacznijmy od warzyw takich jak ziemniaki, czy kalafior, które rzadko uczulają.
Obserwujmy dziecko pod czas wprowadzania w jego życie nowych rzeczy: kosmetyków, ubrań, czy produktów spożywczych. Każdy niemowlak jest inny, dlatego też różnie może reagować na z pozoru bezpieczne substancje.
Ostre stany AZS u dzieci
Objawy, bez względu na nasilenie powinny być skonsultowane z lekarzem pediatrą, który postawi diagnozę oraz zaordynuje odpowiednie leczenie. Zazwyczaj w minimalizowaniu objawów Atopowego Zapalenia Skóry u dzieci używa się maści sterydowych. Jednak mają one silne działanie i wiele skutków niepożądanych, dlatego powinny być stosowane pod ścisłą kontrolą lekarza. Nadużywanie maści sterydowych może się przyczynić do zaostrzenia stanu – zwiększenia łuszczenia się naskórka oraz spotęgowanie świądu.
Lekarz może zalecić stosowanie leków przeciwhistaminowych oraz produktów łagodzących zaczerwienienia, suchość skóry np. Bepanthen Sensiderm, który nie zawiera kortyzolu, można go kupić bez recepty. Mogą zostać również przepisane leki z witaminą A, która natłuszcza i regeneruje naskórek, leki przeciwgrzybiczne czy miejscowe antybiotyki.
Leczenie Atopowego Zapalenia Skóry u dzieci jest dość trudne ze względu na zróżnicowany przebieg, dużą zmienność objawów. Aby pomóc dziecku należy jak najszybciej włączyć leczenie pod kierunkiem lekarza jak i zadbać o odpowiednią pielęgnację skóry atopowej, dzięki czemu zminimalizujemy nawrót choroby.