Uzyskanie zasiłku macierzyńskiego, czyli pomocy finansowej z tytułu urodzenia lub przysposobienia dziecka, wiąże się z uzyskaniem i złożeniem w odpowiedniej instytucji wniosku o przyznanie zasiłku i załączników w postaci wymaganych dokumentów. Warunki wypłaty świadczeń są uregulowane przepisami prawnymi – ich dopełnienie jest podstawą uzyskania zasiłku. Należy się on zarówno młodej mamie zatrudnionej na podstawie umowy o pracę jak i prowadzącej własną działalność gospodarczą. Inne będą jednak warunki jego uzyskania i wymagane dokumenty. Inna będzie również wysokość świadczenia i długość trwania okresu jego pobierania.
Komu przysługuje zasiłek macierzyński?
Zasiłek macierzyński przysługuje każdej kobiecie, która urodziła dziecko w trakcie trwania urlopu wychowawczego lub ubezpieczenia chorobowego. Jeśli opłacane były składki na ubezpieczenie (obowiązkowe dla zatrudnionych na umowę o pracę, dobrowolne dla prowadzących działalność gospodarczą i zatrudnionych na umowę zlecenie), można po urodzeniu dziecka starać się o przyznanie zasiłku. Zasiłek przyznawany jest także w sytuacji, gdy dziecko do 7 roku życia (w niektórych przypadkach do 10 roku życia) zostało przyjęte na wychowanie. Wysokość zasiłku zależy od wysokości dotychczas otrzymywanego miesięcznego wynagrodzenia – podstawą naliczania kwoty zasiłku jest średnie wynagrodzenie z 12 ostatnich miesięcy przed nabyciem prawa do otrzymywania świadczenia. Jeśli dotychczasowy okres zatrudnienia wynosił mniej niż 12 miesięcy, podstawą do naliczenia kwoty świadczenia będzie średnia zarobków z pełnych przepracowanych miesięcy. W różnych przypadkach, świadczenie wypłacane jest w kwocie 100, 80 lub 60% miesięcznego przychodu.
Dokumenty, wnioski, formalności
Wniosek o przyznanie zasiłku należy dostarczyć do płatnika składek (pracodawcy), jeśli zgłasza on do ubezpieczenia więcej niż 20 osób. W innym przypadku (jeśli płatnik składek zgłasza do ubezpieczenia mniej niż 20 osób, jeśli wnioskująca prowadzi działalność pozarolniczą lub współpracuje przy jej prowadzeniu lub jest osobą duchowną) wniosek należy złożyć bezpośrednio do oddziału ZUS odpowiedniego do siedziby płatnika składek. Najważniejsze dokumenty, jakie należy dołączyć do wniosku to zaświadczenie od lekarza potwierdzające przewidywaną datę porodu (jeśli zasiłek ma być przyznany za okres przed urodzeniem dziecka) lub skrócony odpis aktu urodzenia dziecka ( jeśli zasiłek ma być przyznany po porodzie). Dodatkowo, należy dołączyć zaświadczenie o urodzeniu pierwszego lub następnego dziecka. W przypadku wypłacania świadczeń przez ZUS, płatnik składek powinien wystawić druk ZUS Z-3, ZUS Z-3a lub ZUS Z-3b w zależności od rodzaju działalności ubezpieczonego. Gdy zasiłek macierzyński ma być wypłacany na podstawie przyjęcia dziecka na wychowanie wymagane jest złożenie zaświadczenia o dacie przyjęcia dziecka w ramach rodziny zastępczej lub zaświadczenie o postępowaniu sądu w celu przysposobienia dziecka. O zasiłek macierzyński może również starać się ojciec, w przypadku gdy matka dziecka poniosła śmierć lub je porzuciła, lub gdy matka dziecka nie wykorzystała pełnego okresu w jakim przysługiwał jej zasiłek ( z powodu np. wcześniejszego powrotu do pracy). Uzyskanie świadczenia jest możliwe także w sytuacji, gdy płatność składek ubezpieczenia wygasła lub gdy umowa o pracę została przedłużona do daty porodu – dodatkowym wymaganym dokumentem jest wówczas zaświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę z powodu upadłości, likwidacji lub braku możliwości podjęcia innego zatrudnienia, jeśli taka sytuacja miała miejsce.
Wypłata zasiłku
Po dopełnieniu formalności i dołączeniu wymaganych załączników do wniosku, wypłata świadczeń powinna nastąpić do 30 dni od daty złożenia wniosku. Jeśli decyzja będzie odmowa, przysługuje możliwość odwołania w terminie 1 miesiąca od daty odebrania decyzji. Okres, w jakim świadczenie będzie wypłacane obejmuje czas urlopu macierzyńskiego, dodatkowego urlopu macierzyńskiego oraz urlopu rodzicielskiego. Wnioskować o przyznanie zasiłku macierzyńskiego można w okresie do 6 miesięcy, odkąd zasiłek zaczął przysługiwać, po upływie tego okresu roszczenie przedawnia się.
 |
Autorem artykułu jest Tomasz Gancarczyk Pracownik portalu pracy www.placpigal.pl |
